zakendoen in Duitsland

Nederlands leren is voor Duitsers best moeilijk. Je vraagt je zeker af hoe dat kan. Want de Duitse grammatica is veel ingewikkelder. Nederlands is moeilijk leren voor Duitsers omdat de spreektaal vol zit met beelden. ‘Om de haverklap’ wordt er een gezegde gebruikt. Nederlanders zijn zich hier over het algemeen niet van bewust. Het is er namelijk al helemaal ‘in gebakken’. In deze post zal ik je dan ook eens ‘de spiegel voorhouden’. Want Nederlands leren voor Duitsers is ‘geen gesneden koek’.

Nederlandse gezegdes en Duitse interpretatie

Gezegdes kun je niet vertalen. Een Duitser die al aardig Nederlands geleert heeft, heeft alsnog geen enkel gevoel voor de betekenis van gezegdes of zegswijzen. Je kunt ‘er geen pijl op trekken’. Alle interpretaties ‘raken kant nog wal’, zijn ‘vis nog vlees’ of ‘van de zotten’. Je wordt aangekeken alsof je ‘van het lotje getikt’ of ‘van de kook’ bent als je om uitleg vraagt. Hoe je er ook ‘omheen draait’, het duurt ontzettend lang voordat je de vele betekenissen ‘onder de knie hebt’. Tot die tijd vindt men heel veel ‘nergens op slaan’.

De Duitse taal kent uiteraard ook gezegdes. Maar ze komen in het gewone taalgebruik lang niet zoveel tegen als in het Nederlands. Een Nederlander wordt zich er pas van bewust als hij Duits moet gaan praten. Hilarisch! Dan ontstaan er zinnen zoals ‘du musst nicht aus deinen Nacken reden‘‚ ‚das ging auf dem Nipperchen gut‘ of ‚ich habe Last von meine Rücken’. Ja, dan besef je pas echt wel hoe moeilijk de eigen taal voor de Duitsers kan zijn.

Help een Duitse(r) Nederlands te leren

Als je een Duitser Nederlands wilt helpen leren, probeer dan eens zonder gezegdes te spreken. Dat zal je ‘niet goed afgaan’. In plaats van het antwoord ‘het viel mee’ kun je namelijk ook zeggen ‘het ging/verliep beter dan ik had verwacht’. Als er ‘niets mis mee is’ kun je ook andersom laten weten, ‘dat iets dus ok is’.

Uiteraard moest ik de vele gezegdes ook leren omdat ik het niet met de ‘paplepel kreeg ingegoten’. Dat ging met ‘vallen en opstaan’. Dus help hem of haar en geef er altijd een toelichting op.

Wees je ervan bewust dat je Duitse vriend(in) of collega ‘er best mee zit’. Dat komt omdat het aanleren van het woordenboek niet volstaat. Communicatie is heel complex en naast de taalbarrière heb je ook een cultuurbarrière.

Oorsprong van Nederlandse gezegdes

Gezegdes hebben vaak een culturele achtergrond. Iets ‘op de kop tikken’ komt bijvoorbeeld uit de jacht, waarbij je een konijn vroeger met een slag op de kop doodde. Of het heeft toch met de spijker te maken bijv. scheepbouw). Als men hem op de kop raakte was je succesvol.

Vele Nederlandse gezegdes en zegswijzen komen bijvoorbeeld uit de zeevaart of de scheepsbouw.

  • mee of tegen vallen (de wind mee of tegen in het zeil)
  • uit het roer geslagen
  • afwachten waar het schip strand
  • kant nog wal raken
  • buiten westen raken
  • van de kaart of van streek zijn
  • poolshoogte nemen (aan de hand van de poolster de positie bepalen)
  • de volle laag geven of krijgen (de hele rij scheepskanonnen tegelijkertijd afvuren)
  • aan lagerwal raken
  • omhoogzitten (op een ondiepte, een zandbank zitten)
  • iemand de loef afsteken
  • hard van stapel gaan
  • de spuigaten uitlopen
  • ergens voor opdraaien
  • een kink in de kabel
  • het voortouw nemen
  • in iemands vaarwater zitten
  • de wind uit de zeilen halen

En er zijn er zeker nog meer.

Ook het water is een geliefd onderwerp voor zegswijzen. Het gevecht tegen het water en de drooglegging van land is een maatschappelijke zaak sinds de middeleeuwen.

Zoals:

  • spijkers op laag water zoeken
  • op 2 druppeltjes water lijken
  • water naar de zee brengen
  • oude koeien uit de sloot halen
  • water staat tot de lippen
  • kopje onder gaan
  • nat gaan
  • door het ijs zakken
  • schaapjes op het droge hebben
  • water bij de wijn doen
  • boven water zijn
  • als een paal boven water staan
  • een storm in een glas water zijn
  • geen water te diep zijn
  • het aan je water voelen
  • het hoofd boven water houden
  • een steek onder water geven
  • in troebel water vissen

Zo zie je maar, Nederlands leren is voor Duitsers niet makkelijk. Nederlanders die Duits willen leren zien zich wederom geconfronteerd met hele andere uitdagingen.

Wil je meer weten over onze cultuurverschillen? En hoe zich dit kenbaar maakt in taal en communicatie? Lees dan ook mijn boek “Zakendoen in Duitsland”.

Koop het boek "Zakendoen in Duitsland" hier

In het managementboek lees je vele wetenswaardigheden over onze talen, denkpatronen, verwachtingen en communicatie.